Efekt cracklingu (efekt trzaskania) w fajerwerkach kompozycje pirotechniczne należą do grupy kompozycji błyskowych. W przypadku tych kompozycji, emisja światła zawsze wiąże się z towarzyszącym jej odgłosem. Trzaskające kompozycje są najczęściej produkowane w postaci małych tzw. mikrogwiazd o średnicy 2-4 mm.
Jak działa ten efekt?
Efekt trzaskających fajerwerków, zwanych również „crackling„, opiera się na specyficznym procesie chemicznym. Pierwotnie, do uzyskania tego efektu używano tetrooksydu ołowiu, który był mieszany ze stopem aluminium i magnezu. Ta mieszanka była następnie podzielona na małe granulki. Podczas szybkiego spalania tych granulek dochodziło do wybuchu, generując jednocześnie intensywne światło oraz charakterystyczny dźwięk trzasku.
Współcześnie, ze względu na toksyczność ołowiu, związki bizmutu zastępują go w trzaskających kompozycjach. Proces ten pozostaje jednak podobny – związek bizmutu, najczęściej tlenek bizmutu (Bi2O₃), jest używany z odpowiednimi dodatkami. Spalanie tej kompozycji w trakcie pokazu fajerwerkowego nadal generuje efekt trzaskający, który stanowi charakterystyczną i ekscytującą część widowiska pirotechnicznego.
Typowe składy fajerwerków z cracklingiem
Najpopularniejsze związki chemiczne w składzie tej pirotechniki do tego wykorzystywane obecnie to: Pb₃O₄, Bi₂0₃, (BIO)₂CO₃.
Jednak stosowane są również związki takie jak: Tlenek ołowiu(II,IV), Tlenek bizmutu(III), MgAl, Tlenek miedzi(II), Nitroceluloza.
Rodzaje fajerwerków z cracklingiem
Efekt trzaskający, znany również jako „crackling”, jest używany w różnych rodzajach fajerwerków, aby dodać różnorodności i atrakcyjności do pokazu pirotechnicznego. Oto kilka rodzajów fajerwerków, w których często występuje efekt trzaskający:
Fajerwerki do naziemnego użytku:
W niektórych przypadkach, fajerwerki przeznaczone do użycia na ziemi, takie jak petardy czy fontanny, mogą również zawierać efekt trzaskający.
Wyrzutnie fajerwerków:
W większych, bardziej zaawansowanych pokazach fajerwerków, efekt trzaskający może być często używany jako jedna z warstw w kombinacji z innymi efektami, takimi jak kolorowe błyski czy kształty. Idealnie sprawdzają się na pokazach fajerwerków na weselach.
Fajerwerki o nazwie „Crackling”:
Niektóre fajerwerki są specjalnie zaprojektowane z myślą o efekcie trzaskającym, a ich nazwy zawierają termin „Crackling”.